Domy energooszczędne zużywają wielokrotnie mniej energii od tych wznoszonych w systemie tradycyjnym, jednak ich budowa wiąże się z wyższymi – początkowo – kosztami inwestycji. Na szczęście ta różnica, w porównaniu z metodami tradycyjnymi, z roku na rok maleje. Wynika to z rosnącej popularności ekologicznego budownictwa i zwiększonej dostępności materiałów do budowy domu energooszczędnego. Rośnie też świadomość i umiejętności ekip wykonawczych. Jak więc zbudować dom energooszczędny? Oto podpowiedzi dla przyszłych inwestorów...
Kwestia zakwalifikowania budynku jako energooszczędnego, pasywnego czy zeroemisyjnego opiera się na dokładnych wytycznych, które budynek powinien spełnić. W przypadku budowy domów energooszczędnych należą do nich: zapotrzebowanie energetyczne budynku na właściwym poziomie, odpowiednia izolacja domu, obowiązkowa wentylacja mechaniczna oraz minimalizacja mostków termicznych.
- Zapotrzebowanie energetyczne budynku na poziomie 30-60 kWh (m2/rok) – to najważniejszy parametr decydujący o poziomie energooszczędności domu. Aby go osiągnąć, potrzebny jest szereg określonych rozwiązań zastosowanych w budynku.
- Odpowiednia izolacja – ocieplenie domu energetycznego dotyczące fundamentów, ścian oraz dachu budynku. Od jej jakości i staranności wykonania zależy współczynnik przenikania ciepła, który w domu energooszczędnym powinien być jak najniższy.
- Wentylacja mechaniczna – rozwiązanie pozwalające mieć kontrolę nad ilością usuwanego i dostarczanego powietrza do budynku. W przypadku domów energooszczędnych optymalnym rozwiązaniem jest połączenie jej z rekuperacją (systemem odzyskiwania ciepła z usuwanego powietrza).
- Minimalizacja mostków termicznych – oznaczająca ograniczenie liczby przegród, które powodują zwiększone straty ciepła w budynku. Całkowite ich wyeliminowanie jest niemożliwe, ale domy energooszczędne minimalizują ich występowanie między innymi poprzez uproszczoną bryłę budynku (mniej skomplikowany kształt – mniej ścian), likwidację kominów wentylacyjnych (niezbędnych przy wentylacji grawitacyjnej) etc.
W przypadku budowy domu energooszczędnego zaleca się też wykonanie określonych instalacji. Warto podkreślić, że ich montaż nie jest obowiązkiem, ale znacznie ułatwia osiągnięcie wymaganego wskaźnika zapotrzebowania na energię w domach energooszczędnych. To pompa ciepła, rekuperacja, kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne...
- Pompa ciepła – różne jej rodzaje (pompy gruntowe, wodne, powietrzne) pokrywają zapotrzebowanie na ciepło w budynku.
- Rekuperacja – mechanizm odzyskujący większość ciepła ze zużytego powietrza.
- Kolektory słoneczne – instalacja wykorzystująca energię słoneczną do ogrzewania w domu energooszczędnym wody użytkowej.
Panele fotowoltaiczne – rozwiązanie przeżywające ostatnimi czasy prawdziwy boom, wytwarzające energię elektryczną, która pozwala na pokrycie domowego zapotrzebowania w tym zakresie.
3 praktyczne wskazówki dla inwestujących w dom niskoenergetyczny
Decyzja o budowie domu energooszczędnego powinna zostać podjęta jak najwcześniej, już na etapie wyboru działki pod dom jednorodzinny i materiałów do budowy domu. Możliwości, jakie daje odpowiednia lokalizacja i usytuowanie domu mogą pozwolić przyszłym mieszkańcom na duże oszczędności w trakcie jego użytkowania. Wybór technologii, w której stawia się dom, jest równie ważnym czynnikiem decydującym o energooszczędności budynku. Jedną z najnowszych, pozwalających na budowę domu w standardzie ekologicznym lub pasywnym, jest technologia budowy domów szkieletowych Steico.
Dowiedz się więcej o budowie energooszczędnych domów z wykorzystaniem szkieletowego systemu Steico >>
Wskazówka nr 1 – dobre nasłonecznienie działki niezbędne w budownictwie energooszczędnym
Wytyczne odnośnie do idealnej działki pod dom jednorodzinny są podobne dla budynków energooszczędnych i pasywnych. Teren pod budowę takich domów powinien spełnić kilka najważniejszych kryteriów.
- Duże nasłonecznienie – idealna działka ma nieograniczony dostęp do energii słonecznej. Oznacza to brak sąsiedztwa budynków i innych przeszkód, które mogłyby rzucać cień na przyszły dom.
- Lekki spadek terenu w kierunku południowym – pozwala na usytuowanie budynku w taki sposób, aby północna (najzimniejsza) ściana była jak najmniej wyeksponowana.
- Wjazd od strony północnej – możliwość zrobienia wejścia do domu i wjazdu od tej strony pozwala usytuować przedsionek, korytarze czy pomieszczenia gospodarcze w miejscu najniższych temperatur. W ten sposób ogranicza się straty ciepła.
Pusta przestrzeń działki (brak konieczności wycięcia wysokich, zacieniających przyszły budynek drzew) również jest korzystna. Podobnie jak nieosłonięty, nasłoneczniony teren w pobliżu domu, w przypadku planowanej instalacji pompy ciepła z poziomym wymiennikiem gruntowym. Wiele cech działki jest uzależnionych od specyfiki budowanego domu i oczekiwań inwestora.
Jak sprawdzić strony świata na działce?
Współpraca z architektem zazwyczaj okazuje się niezbędna, więc również w tym przypadku można skorzystać z jego wiedzy i pomocy, będąc na działce. Jeżeli chce się ustalić strony świata we własnym zakresie, najłatwiej skorzystać z mapy tradycyjnej lub elektronicznej albo posłużyć się kompasem (większość smartfonów ma taką funkcję lub możliwość pobrania stosownej aplikacji). Ustalenie kierunków geograficznych jest istotne ze względu na usytuowanie domu, które w przypadku projektów energooszczędnych i pasywnych ma bardzo duże znaczenie.
Wskazówka nr 2 – materiały do budowy domu energooszczędnego dobrej jakości
Budynek energooszczędny można wznieść zarówno w technologii murowanej, jak i drewnianej. Ważne, aby użyte materiały były dobrej jakości, certyfikowane (parametry deklarowane przez producenta potwierdzone badaniami). Ciekawą alternatywą jest w tym kontekście budowa domu drewnianego szkieletowego we wspomnianej wcześniej technologii Steico. To precyzyjnie opracowana technologia stanowiąca kompletny system, który pozwala na zbudowanie domu w założonym standardzie, z dostarczonych podzespołów i części. System bazuje na wykorzystaniu ekologicznych materiałów do budowy domu: doskonałej jakości drewnie w postaci belek dwuteowych jako lekkich i wytrzymałych elementów konstrukcyjnych oraz steico LVL – drewnie klejonym warstwowo z fornirów.
Fot. Jakie materiały do budowy domu wybrać? Oczywiście ekologiczne! Drewno wykorzystywane w systemie Steico pochodzi z zasobów uprawianych według norm dobrej gospodarki leśnej FSC.
W jakiej technologii budować dom tani w eksploatacji?
Wybór technologii budowy domu energooszczędnego decyduje zarówno o kosztach związanych z postawieniem budynku, jak i o późniejszych wydatkach na jego eksploatację. Jest więc decyzją kluczową. Budynek może powstać w technologii murowanej, drewnianej szkieletowej lub z wykorzystaniem młodszego kuzyna tradycyjnych domów szkieletowych – nowoczesnego i wydajnego systemu Steico.
Poznaj koszty eksploatacji energooszczędnego domu w technologii Steico >>
Fot. Niewiele przegród wewnętrznych to cecha budynków energooszczędnych i pasywnych, a więc domów tanich w eksploatacji.
Wskazówka nr 3 – ogrzewanie domu energooszczędnego z wykorzystaniem OZE
Kwestia ogrzewania domu energooszczędnego jest newralgicznym punktem każdej budowy. To poniekąd sprawdzian jakości całego budynku. Zależy od rodzaju ścian, usytuowania domu na działce oraz jakości i grubości ocieplenia domu energooszczędnego.
Ciepło można uzyskać z wielu źródeł, jednak wraz z rosnącą świadomością, dotyczącą dbałości o środowisko, uwaga inwestorów coraz bardziej przesuwa się w stronę odnawialnych źródeł energii. Ogrzewanie domu energooszczędnego powinno w jak największym stopniu wykorzystywać naturalnie dostępną energię.
Instalacja z wykorzystaniem paneli fotowoltaicznych, współpracując z pompą ciepła, zazwyczaj pokrywa zapotrzebowanie domu na energię elektryczną i cieplną. Wydaje się być również optymalnym scenariuszem na najbliższe lata, w związku ze stopniowym zmniejszaniem udziału paliw kopalnych w ogrzewaniu budynków.
Poznaj 3 różne sposoby ogrzewania domu energooszczędnego >>
Zastanawiasz się, jak zbudować dom energooszczędny? Zobacz, jak my to robimy! Wejdź w galerię naszych realizacji i przekonaj się, jak funkcjonalne, ekologiczne i piękne mogą być energooszczędne stodoły mieszkalne.